T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
İSTANBUL / ZEYTİNBURNU - Zeytinburnu Anadolu Lisesi
~ 10. SINIF ÖĞRENCİLERİMİZİN ALAN (SEÇMELİ DERS) SEÇİMİ ~
~ ALAN (SEÇMELİ DERS) SEÇİMİ YAPARKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİM? ~
İÇERİK
1.) ALAN SEÇMEK NEDEN ÖNEMLİ?
2.) ALAN - MESLEK SEÇİMİMİ NELER ETKİLER?
3.) ALAN - MESLEK NASIL SEÇEBİLİRİM?
4.) HANGİ ALANLAR VAR? ALANLARDAKİ ZORUNLU DERSLER NELER?
5.) HANGİ ALANLARDA - HANGİ MESLEKLER - BÖLÜMLER VAR?
6.) ÜNİVERSİTE BÖLÜMLERİNE GİRMEK İÇİN HANGİ SINAVLARA GİRMEM GEREKLİ?
7.) MESLEK SEÇEMEMİŞ OLMAK SORUN MUDUR?
8.) ALANIMI SEÇTİM. SEÇİMİM SAĞLIKLI MI?
9.) SEÇTİĞİM ALANI SONRADAN DEĞİŞTİREBİLİR MİYİM?
10.) ALAN SEÇERKEN YAPILMASI RİSKLİ OLAN DAVRANIŞLAR
ANADOLU LİSESİNDE ÖĞRENCİLER;
11. SINIFA GEÇERKEN ALAN SEÇİMİ (SEÇMELİ DERS SEÇİMİ) YAPARLAR.
11. SINIFTAN İTİBAREN ALANLARDA FARKLI DERSLER İŞLENİR.
** Alan seçmek şu açıdan önemli;
Üniversitedeki 4 yıllık bölümlerin hepsi (özel sınavlarla alanlar hariç) alanlara ayrılmıştır.
* Örn; Bilgisayar Mühendisliği bölümü, “sayısal” alandadır. Bilgisayar mühendisliği bölümüne girmek için üniversite sınavında “sayısal” dersleri çözmeniz gerekmektedir.
O yüzden, üniversitede seçmek istediğiniz mesleğin/bölümün bulunduğu alanı seçerseniz, sınava hazırlanmanız kolaylaşacaktır.
* Bazı üniversite bölümlerine girerken alanınızın bir önemi yoktur.
* Bu bölümler :
“2 YILLIK tüm bölümler” ve
“Resim, Müzik vs. Besyo, Polislik, Astsubaylık” bölümleridir.
Çünkü bu bölümlere girerken YKS’de 9-10. Sınıf konularından oluşan sınava girmeniz yeterlidir. (TYT Sınavı'na)
Alan sınavına girmeniz gerekmez. (AYT Sınavı’na)
ANCAK “Resim, Müzik vs. Besyo, Polislik, Astsubaylık" İÇİN TYT DEN SONRA ÖZEL SINAVLARDAN GEÇERSİNİZ.
AYRINTILAR AŞAĞIDA .....
~ ALAN - MESLEK SEÇİMİMİ NELER ETKİLER? ~
- Akademik Başarımız – Mesleki Beklentilerimiz - Ailemizin Beklentisi
- Akraba ve Arkadaşlarımızın Etkisi - Ülkenin ve Ailenin Ekonomik Durumu
- Mesleklerin Toplumdaki Yeri/Saygınlığı
~ ALAN-MESLEK NASIL SEÇEBİLİRİM? ~
1.Aşama: KENDİNİ-İSTEKLERİNİ-YETENEKLERİNİ TANI
2.Aşama: SEKTÖRLERİ-MESLEKLERİ TANI
3.Aşama: YETENEKLERİN-İSTEKLERİN İLE SEKTÖRLERİN-MESLEKLERİN UYUMLULUĞUNU ARAŞTIR
** 1. AŞAMA - KENDİNİ- İSTEKLERİNİ – YETENEKLERİNİ TANIMAK
TANIMANIZ GEREKENLER:
• Bedensel özelliklerim - Sağlık durumum
• Güçlü/iyi özelliklerim - Hangi zeka alanımın güçlü olduğu (sözel-dilsel zeka, mantıksal-matematiksel, müziksel-ritmik, görsel-uzamsal, içsel, kişilerarası, doğa ve bedensel-kinestetik)
• Geliştirmem gereken/zayıf özelliklerim
• Ulaşmak istediğim hayallerim
--- Kendimi – İsteklerimi - Güçlü Özelliklerimi Nasıl Tanıyabilirim? ---
1. Bunun için testanket adresindeki ücretsiz ONLİNE testlerden:
-çoklu zeka ölçeği
-beş faktör kişilik envanteri
-benlik tasarımı envanteri
-offer benlik imgesi ölçeği gibi testleri uygulayarak ANINDA SONUÇLARI GÖRÜP kendinizi - yeteneklerinizi tanıyabilirsiniz.
* BU TESTLERLE HANGİ DERSLERİ BAŞARABİLECEĞİNİZİ GÖRMÜŞ OLURSUNUZ.
Ayrıca kendinizi tanıyabilmeniz için 10 tane testin bulunduğu link: http://meb.ai/UpVOFcP <- TIKLA
** 2. AŞAMA - SEKTÖRLERİ - MESLEKLERİ TANIMAK
*YUKARIDAKİ TEST VE ÖLÇEKLERLE YETENEKLERİMİZİ - BAŞARILI OLDUĞUMUZ DERSLERİ ÖĞRENDİKTEN SONRA SEKTÖRLERİ ARAŞTIRMALISINIZ.
• İnsanlara yönelik sektörler
-Hizmet sektörü (psikolog vs)
-İş bağlantısı sektörü (Ürün satışı, pazarlama vs)
-Yönetim, Organizasyon
-Genel kültür (fen alanı hariç öğretmenlik, gazetecilik vs )
-Sanat ve eğlence vb
• İnsanlara yönelik olmayan sektörler
-Teknoloji (Üretim, mühendislik, taşımacılık vs)
-Açık hava (tarım, ormancılık, maden vs)
-Bilim vb
AŞAĞIDAKİ SORULARIN CEVAPLARINI ARAŞTIR
• Sektörlerde hangi meslekler var? Bu mesleklerin;
- Çalışma Alanları neler? Çalışma ortamı/koşulları neler?
- Mesleklerin gerektirdiği özellikler/eğitimler neler? İş Bulma imkanları neler?
- Kazancı ne kadar? Yükselme ve ilerleme olanakları neler? Mesleğin ülke çapındaki geçerliliği nasıl?
------ Meslekleri Nasıl Tanıyabilirim? ------
Meslekleri tanımak için aşağıdaki linklere bakabilirsin.
* 1. İşkur Meslek Tanıtım Modülü adresi https://esube.iskur.gov.tr/ Online İşlemler -> Meslekler Sözlüğü -> Meslekleri Tanıyalım ve Türk Meslekler Sözlüğü tıklayarak meslekleri öğrenebilirsin.
* 2. Meslek Tercihleri sitesinde http://www.meslektercihleri.com/ BAZI ÜNİVERSİTE BÖLÜMLERİNİN TANITIMLARI BULUNUYOR.
* 3. SUBAYLIK VE ASTSUBAYLIK için Milli Savunma Üniversitesi’nin sitesine BAKABİLİRSİNİZ.
MSÜ ÖĞRENCİ ALIM SÜRECİ - KOŞULLAR - TANITIM VS. LİNKİ <- TIKLA
ÖĞRENCİ ALIM KILAVUZU LİNKİ <- TIKLA
Astsubaylık bölümleri <- TIKLA (TYT + MSÜ SINAVI + ÖZEL SINAV)
Subaylık Bölümleri <- TIKLA (TYT + AYT (ALAN SINAVI) + MSÜ SINAVI + ÖZEL SINAV )
* 4. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU(BESYO) - SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTELERİ için (TYT + ÖZEL YETENEK SINAVI)
BESYO NEDİR? <- TIKLA
Ayrıntılı bilgi için üniversitelerin internet sitelerini gezebilirsiniz. Örn: https://sporbilimleri.gazi.edu.tr/ (GAZİ ÜNİ)
* 5. POLİSLİK için
NASIL POLİS OLUNUR? <- TIKLA POLİS OKULLARI VE EĞİTİM MERKEZLERİ HAKKINDA AYRINTILI BİLGİ İÇİN POLİS AKADEMİSİ WEB ADRESİNE BAKABİLİRSİNİZ.
-- 1 -- LİSEDEN MEZUN OLDUKTAN SONRA polis meslek yüksek okuluna (pmyo) girip 2 yıl eğitim alarak, (TYT GİRMEK YETERLİ) POLİS OLABİLİRSİNİZ.
POLİS MESLEK YÜKSEKOKULU İLE İLGİLİ GENEL BİLGİ <- TIKLA
İSTANBULDAKİ POLİS MESLEK YÜKSEKOKULUNUN LİNKİ <- TIKLA
VEYA
-- 2 -- HERHANGİ BİR 2 YILLIK VEYA 4 YILLIK ÜNİVERSİTE OKUDUKTAN SONRA “polis meslek eğitim merkezlerine (pomem)” girip 6 ay eğitim alarak da polis olabilirsiniz.
İSTANBULDAKİ POMEM LİNKİ <- TIKLA
* 6. JANDARMA olmak için https://www.jandarma.gov.tr/ adresinden ve ayrıca aşağıdaki linklerden bilgi alabilirsin.
-- 2 YILLIK - JANDARMA ASTSUBAY MESLEK YÜKSEK OKULU
(TYT + ÖZEL YETENEK SINAVI)
ÖĞRENCİ ALIM SÜRECİ - ŞARTLAR VS. LİNKİ <- TIKLA
-- 5 YILLIK - JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ
SAYISAL / EŞİT AĞIRLIK / SÖZEL PUANLARI İLE ALIR.
(TYT + AYT + ÖZEL YETENEK SINAVI)
ÖĞRENCİ ALIM SÜRECİ - ŞARTLAR VS. LİNKİ <- TIKLA
https://www.jsga.edu.tr/ <- TIKLA
https://www.jsga.edu.tr/myo <- TIKLA
* 7. RESİM – HEYKEL VB. GÜZEL SANATLAR VE KONSERVATUVAR BÖLÜMLERİ : (TYT + ÖZEL YETENEK SINAVI İLE GİRİLİR)
YKS kılavuzunda --> SANAT BÖLÜMLERİ NELER? <- TIKLA
Bölümler:
Aksesuar tasarımı Arp Bale Bando şefliği Baskı sanatları Bestecilik Bestecilik ve müzik teorisi Bestecilik ve orkestra şefliği Bileşik sanatlar Cam Caz Çalgı eğitimi Çalgı yapımı ve onarımı Çini tasarımı ve onarımı Çizgi film ve animasyon Drama ve oyunculuk Drama yazarlığı ve dramaturji Etnomüzikoloji Fagot Flüt Fotoğraf Geleneksel çalgılar Geleneksel türk müziği Geleneksel türk sanatları Gitar Görsel sanatlar Görsel sanatlar öğretmenliği Grafik Grafik sanatlar Grafik tasarımı Halı, kilim ve geleneksel kumaş desenleri Halı tasarımı Hat sanatı Heykel Keman Klarnet Kontrbas Korno Koro Moda giyim tasarımı Moda tasarımı Modern dans Müzik Müzik öğretmenliği Müzik performansları Müzik teknolojisi Müzik teorisi Müzik toplulukları Müzikal tiyatro Müzikoloji Obua Opera Orkestra ve koro şefliği Osmanlı dönemi karşılaştırmalı müzik Oyunculuk Performans Piyano Piyano, arp ve gitar Plastik sanatlar Plastik sanatlar ve resim Resim Resim-iş öğretmenliği Sahne dekoru ve kostümü Sahne sanatları Sahne tasarımı Sahne ve gösteri sanatları yönetimi Saksafon Sanat eserleri konservasyonu ve restorasyonu Seramik Seramik ve cam Ses eğitimi Ses sanatları tasarımı Şan Tekstil Tekstil geliştirme ve pazarlama Tekstil tasarımı Tekstil ve moda tasarımı Tezhip-minyatür ve ebru Tezhip sanatı Tiyatro Trombon Trompet Tuba Türk din musikisi Türk halk müziği Türk halk müziği çalgı eğitimi Türk halk müziği ses eğitimi Türk halk oyunları Türk musikisi Türk müziği Türk sanat müziği Türk sanat müziği ses eğitimi Üflemeli ve vurmalı çalgılar Viyola Viyolonsel Vurmalı çalgılar Yaylı çalgılar
** 3. AŞAMA - KENDİN İLE SEKTÖRLERİN/MESLEKLERİN UYUMLULUĞUNU ARAŞTIRMAK
• Kendimizi – yeteneklerimizi-isteklerimizi , YUKARIDA PAYLAŞILAN TEST VE ÖLÇEKLER ARACILIĞIYLA DA TANIDIKTAN VE sektörleri/meslekleri de tanıdıktan sonra hangi sektöre yatkın olduğumuzu, hangi mesleğin bizi mutlu edebileceğini araştırmak, aşağıdaki testleri yapmak çok yararlı olacaktır.
• Ailemizdeki bireylerin yaptıkları meslekler de nelere yatkın olduğumuz konusunda fikir verebilir.
ŞUAN ALAN-MESLEK SEÇTİYSENİZ;
SAĞLIKLI SEÇİM YAPIP YAPMADIĞINIZI DA YİNE AŞAĞIDAKİ TESTLERLE ANLAYABİLİRSİNİZ
-------- Hangi Mesleklere Yatkınım/Uyumluyum? -------
* 1. Hangi mesleklere yatkın olduğunuzu öğrenmek için testanket adresindeki ücretsiz testlerden:
---meslek testi
---holland meslek tercih envanteri
---mesleki olgunluk ölçeği (meslek seçmeye hazır olup olmadığınızı ölçer) isimli testleri uygulayabilirsiniz.
Daha fazla meslek testi ve bilgilendirme için link: http://meb.ai/BeS5lG <- TIKLA
* 2. İŞKUR internet https://esube.iskur.gov.tr/ adresinde “iş arayan” kısmına üye olup, anasayfadaki “Mesleki Yönelim Test Bataryası”na tıklayıp ilerleyerek, o sayfanın aşağısında bulunan testleri uygulayabilirsiniz. Sonuçları okul rehber öğretmeninizden almalısınız.
~ HANGİ ALANLAR VAR? SEÇEBİLECEĞİM ALANLAR NELER? ~
TÜM ALANLARDA ZORUNLU OLAN DERSLER:
Beden E. - Almanca – İngilizce - Din K.
- Türk Dili Edebiyatı - Tarih - Felsefe – Müzik
* SAYISAL : Zorunlu Dersler + Matematik – Fizik
–Kimya - Biyoloji – Astronomi
Tüm 4 yıllık Sayısal Bölümler <- TIKLA
* SÖZEL : Zorunlu Dersler + TEMEL Matematik – Edebiyat
- Tarih - Coğrafya - Psikoloji
Tüm 4 yıllık Sözel bölümler <- TIKLA
* EŞİT AĞIRLIK : Zorunlu Dersler + Matematik –
Edebiyat – Tarih - Coğrafya – Psikoloji
Tüm 4 yıllık Eşit Ağırlık bölümleri <- TIKLA
* DİL : Zorunlu Dersler + TEMEL Matematik – Edebiyat
- İngilizce – Almanca - Yabancı Diller Edebiyatı
Tüm 4 yıllık Dil Bölümleri <- TIKLA
TÜM 2 YILLIK (ÖNLİSANS) BÖLÜMLER HANGİLERİ? LİNK <- TIKLA
( BU BÖLÜMLERE SADECE TYT SINAVIYLA GİRİLİR)
( ALANINIZIN ÖNEMİ YOKTUR)
( ALAN SINAVINA GİRMEK GEREKMEZ)
*En sağlıklısı;
Önce kendini tanımak,
sonra sektöre karar vermek,
sonra da alana/mesleğe karar vermektir.
*Henüz meslek seçememiş olmak sorun değildir.
Başarılı olduğunuz-yetenekli olduğunuz derslere göre alanınızı seçmeniz de yeterlidir.
*Ancak daha çok araştırma yaparak-yetenek testlerini uygulayarak-meslek testlerini uygulayarak
kendinizi daha çok keşfetmeniz ve meslek seçme olgunluğuna ulaşmanız gerekmektedir.
!
Alanınızı değiştirmek isterseniz;
11. Sınıfın başında, dersler ilerlemeden, en kısa sürede değiştirmeniz en sağlıklısı olacaktır.
Aynı şekilde 12. Sınıfın başında da değiştirebilirsiniz.
!
* MESLEKLER VE BÖLÜMLERE GİRİŞ SINAVLARINA GÖRE AYIRIRSAK:
*1. SADECE TYT SINAVI (9- 10. SINIF KONULARI) İLE GİRİLEN -2 YILLIK- BÖLÜMLER: -> TIKLA
*2. TYT + AYT (ALAN SINAVI) İLE GİRİLEN -4 YILLIK- BÖLÜMLER: -> TIKLA
*3. TYT + ÖZEL SINAV İLE GİRİLEN -2 YILLIK- BÖLÜMLER
— POLİSLİK
*4. TYT + ÖZEL SINAV İLE GİRİLEN -4 YILLIK- BÖLÜMLER
— 1. BESYO – SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ (BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENLİĞİ-ANTRENÖRLÜK-SPOR YÖNETİCİLİĞİ-REKREASYON)
— 2. RESİM, HEYKEL, DİJİTAL OYUN VS
— 3. KONSERVATUVAR
— 4. JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ (5 YILLIK)
*5. TYT + MSÜ SINAVI + ÖZEL SINAV İLE GİRİLEN -2 YILLIK- BÖLÜMLER
— ASTSUBAYLIK (KARA - HAVA - DENİZ - SAHİL - BANDO - JANDARMA)
*6. TYT + AYT (ALAN SINAVI) + MSÜ SINAVI + ÖZEL SINAV İLE GİRİLEN -4 YILLIK- BÖLÜMLER
— SUBAYLIK (Kara - Deniz - Hava Harp Okulu, Jandarma ve Sahil Güvenlik)
Alan Seçerken Yapılması RİSKLİ olan Davranışlar
-Bazı derslerden kaçmak için alan seçmek:
ÖRNEK: Matematik dersini yapamıyorum, yabancı dil ya da sözel bölümünü tercih edeyim.
-Bir alanın diğer alandan daha kolay olduğunu düşünerek alan seçmek,
ÖRNEK: Sayısal alan zordur, eşit ağırlık bölümünü tercih edeyim.
-Arkadaşlarının etkisinde kalarak alan seçmek,
ÖRNEK: Arkadaşım sayısal bölümü seçiyor, ben ondan ayrı sınıfa düşmek istemiyorum. Ben de sayısal bölümü tercih edeyim.
-Önyargılarla alan seçmek -Toplumsal önyargıların etkisinde kalmak:
ÖRNEK: Sözel alanını tembeller seçer, sayısal alanından üniversiteye girmek daha kolay, sayısal bölümü zekiler tercih eder.
-İlgi ve yeteneklerini az araştırmak
-Yetenekler ve kişilik özellikleri dikkate almadan, statüsüne bakarak alan/meslek seçmek
-Moda olan – popüler mesleklere yönelmek ve buna göre alan seçmek
ÖRNEK: Eşit Ağırlık bölümünde psikoloji ve hukuktan başka meslek yok, mecbur bu meslekleri seçeceğim vb.
-Sırf Anne baba istiyor diye alanı/mesleği seçmek
-Alan/Bölüm hakkında yetersiz bilgi sahibi olmak
ÖRNEK: Yabancı Dil bölümünde matematik dersi görmeyeceğim, rahat ederim/Sayısal bölümde tarih dersi görmeyeceğim, rahat ederim.
